Vader en zoon poten plaatsspecifiek
Mathé en Nils van Tilbeurgh investeren veel tijd in precisielandbouw. 'Het is meer dan een taakkaart in een precisieplanter stoppen. Als je bij aardappels niet eerst een kiemproef doet, ga je heel precies te weinig of te veel planten'.
Tot vorig jaar bleef precisielandbouw voor vader en zoon beperkt tot recht rijden en kiemproeven. Zodra de loonwerker compost plaatsspecifiek kon strooien, lieten ze taakkaarten maken. 'Dat was het begin', zegt Nils van Tilbeurgh, die samen met zijn vader Mathé aan de keukentafel vertelt over hun bedrijf in het Zeelandse Oud-Vossemeer. Afgelopen winter kochten de maten een nieuwe Grimme-aardappelpoter, die mogelijkheden biedt om plaatsspecifiek te poten, onder andere met een hydro-aandrijving per rij.
Dit voorjaar hebben ze er één perceel plaatsspecifiek mee gepoot; meer knollen op zware grond en minder op lichte stukken, met als doel een zo egaal mogelijk aantal stengels te krijgen. Op het bonte perceel varieerde de pootafstand van 27 tot 37 centimeter. De gemiddelde afstand was 32 centimeter.
Per saldo was ruwweg evenveel pootgoed nodig als bij standaard poten. Het aantal stengels en daarmee het aantal knollen is bepalend voor de opbrengst en maatsortering. 'Zo proberen we een hogere opbrengst per hectare te krijgen', legt Van Tilbeurgh uit. 'Het levert zeker een egalere partij op.'
Variabel poten heeft weinig zin als je weinig weet over het pootgoed
Eerst een kiemproef
Vader en zoon benadrukken dat variabel poten weinig zin heeft als je weinig weet over het pootgoed. Daarom laten ze het onderwatergewicht bepalen en kiemproeven doen door Van Iperen (TT+). Op grond daarvan varieerden ze de pootafstand en de hoeveelheid pootgoed.
Die resultaten waren anders dan hun verwachtingen. Het pootgoed kwam van twee bedrijven. De Van Tilbeurghs hadden allebei eerst meer vertrouwen in het pootgoed van bedrijf A. Maar uit de cijfers bleek dat het pootgoed van bedrijf B veel beter was. Van het pootgoed van bedrijf A was meer nodig dan ze hadden verwacht om aan het gewenste aantal stengels per vierkante meter te komen. 'Dat is ook precisielandbouw', benadrukt Mathé van Tilbeurgh.
'Het is meer dan alleen een taakkaart in een precisieplanter stoppen', zegt Nils van Tilbeurgh. 'Ons advies is om bij variabel poten altijd eerst een kiemproef te doen.' Zijn vader lacht: 'Anders ga je heel precies te weinig of te veel planten'. Op een tweede perceel zijn de aardappels nog op een vaste afstand gepoot, omdat de akkerbouwers onzeker waren of ze wel genoeg pootgoed hadden voor variabel poten.
Vydate toedienen
De taakkaarten zijn niet alleen gebruikt voor het plaatsspecifiek poten, maar ook om Vydate plaatsspecifiek toe te dienen tegen het vrijlevend aaltje. Dat gaat niet traploos; op lichtere stukken wel en op zwaardere stukken niet. Op het perceel van 14,5 hectare zou zonder de nieuwe techniek 145 kilo Vydate gestrooid zijn, nu is er slechts 60 kilo gestrooid. Daarmee bespaarden ze meer dan 1.200 euro op dat perceel. 'Die software verdient zichzelf wel terug', zegt Nils van Tilbeurgh.
Bij het poten benutten de ondernemers nog een aantal mogelijkheden van de nieuwe machine, zoals het rij voor rij stoppen bij een geer, het niet poten van spuitsporen, het 15 procent meer poten in de rijen naast de spuitsporen en 10 procent meer in de rijen tussen de spuitsporen.
Vader en zoon wijzen erop dat voor precisielandbouw het samenspel met leveranciers en loonwerker belangrijk is. Ze maakten dankbaar gebruik van de kennis en ervaring van Van Iperen en ze startten met variabel compost strooien toen de loonwerker de apparatuur daarvoor had.
Plug-and-play
Bovendien is het een voordeel dat de leverancier van hun New Holland-trekkers ook dealer is van Trimble en Grimme. Daardoor verliep de koppeling van de apparatuur zonder problemen. 'Het was zo gebeurd', zegt Nils van Tilbeurgh. 'Plug and play: stickie erin en het functioneerde. We moesten alleen zelf nog even uitzoeken hoe het werkte.'
De akkerbouwers zijn ervan overtuigd dat de meeste winst van de taakkaarten is te boeken bij het poten. Een volgende stap is het variabel spuiten van bodemherbiciden. 'In de zomer willen we dat met water testen. We willen kijken of Trimble en Delvano elkaar kunnen vinden en of alle instellingen werken.'
Toediening Urean
Urean toedienen bij het rijenfrezen kan al wel. Dat staat volgend voorjaar op de planning, als ze ook meer aardappelen variabel poten. Kunstmest variabel strooien zou ook kunnen, maar dat heeft geen prioriteit. In aardappelen is dat alleen overbemesting en dat gaat gelijk met 33 meter breedte.
Een volgende stap is het gebruik van de elektrisch aangedreven zaaimachine. In de zomer gaan ze deze uitproberen. De Van Tilbeurghs schaffen niets eerder aan vanwege de mogelijkheden van precisielandbouw. Het normale investeringsritme blijft gehandhaafd. De nieuwe aardappelpootmachine zat bijvoorbeeld al lang in de pijplijn.
