CEO Lely: 'In de politiek is er veel cynisme over innovatie'

De uitspraak van Van Troost komt op een opvallend moment. Donderdag opende koning Willem-Alexander fase 2 van de Lely Campus in het Zuid-Hollandse Maassluis, een investering van 100 miljoen euro door het bedrijf, waarmee het de komende vijf jaar met innovaties kan doorgroeien.

Dit oer-Hollandse innovatieve familiebedrijf werd in 1948 opgericht door de broers Arij en Cornelis van der Lely. Terwijl op de eerste locatie de al bestaande producten als de Lely Astronaut-melkrobot en de voerrobots worden gemaakt, wordt in de nieuwe aangebouwde locatie gewerkt aan verschillende nieuwe producten.

Minizuivellijn

In eerste instantie richt Lely zich daarmee op de Nederlandse markt, zoals met de Lely Orbiter. Van deze minizuivellijn op de boerderij zijn er nu vier in ons land actief. In het komende jaar volgen mogelijk ook België en Duitsland.

Ook wordt hier de Lely Exos gebouwd. Hiervan draaien er tien in Nederland. Eind 2023 komt dit automatisch zomerstalvoederingssysteem op de markt. Verder bouwt het bedrijf de Lely Sphere, een systeem waarmee de stikstofuitstoot tot 70 procent wordt gereduceerd. Bij de twintig bedrijven met dit systeem in Nederland zijn de ervaringen volgens Van Troost positief.

De politiek waardeert die innovatie niet?

'Ik voel dat er veel cynisme is over innovatie. Af en toe hoor je in de Tweede Kamer roepen dat we het in ons land al jaren proberen met innovatie, terwijl we maar niet verder komen. Dan denk ik meteen: de stikstofuitstoot is de laatste dertig jaar met 60 procent gereduceerd door innovatieve boeren. Nu geloven we daar opeens niet meer in. Dat vind ik lastig. De enige manier op vooruit te komen, is door te blijven innoveren.'

Jullie worden daarin te weinig erkend?

'De Lely Sphere bestaat al een aantal jaren. Landbouwminister Henk Staghouwer was niet alleen bij de opening hier, hij bezocht ons bedrijf al eerder. Stikstofminister Christianne van der Wal is ook op een boerderij met de Lely Sphere geweest. Nog steeds voelt het alsof we tot een serieuze reductie van de veestapel gaan komen in plaats van dat we op innovatie inzetten.

'Onze lobby is om met politieke partijen te praten om onze kennis op innovatiegebied te tonen. Een afname in de veestapel hier leidt tot een toename elders. Gelet op het hoge niveau van de Nederlandse melkveehouderij betekent dit een afname van onder meer dierenwelzijn en diergezondheid.'

Hoe reageerde Staghouwer vandaag?

'Het is goed dat hij er is. Gelet op de huidige situatie had hij ook verstek kunnen laten gaan. Op zich vond ik hem redelijk positief door te stellen dat innovatie een van de pijlers is voor de toekomstige veehouderij. Er zijn allerlei innovaties mogelijk, zoals de Lely Sphere. We hopen dat de overheid bereid is om hierin te investeren. De rekening voor verduurzaming mag niet alleen voor de boer zijn.'

Kijken jullie voor de Lely Sphere naar andere landen?

'De omzet van Lely in Nederland is minder dan 10 procent. Voor de stikstofuitdaging kijken we alleen naar Nederland, hoewel er in België en Denemarken nu geluiden over stikstofreductie opgaan. Het systeem is ook geschikt voor andere markten. Ook met innovaties voor het buitenland zijn we bezig. Het is nog te vroeg voor voorbeelden.'

Begin juni is er een nieuwe campus in de Verenigde Staten geopend?

'De focus ligt daar minder op de kringloop en emissies en meer op grote aantallen koeien en melk verwerken. Voor boerderijen in de Verenigde Staten is het steeds lastiger om mensen te krijgen. Veehouders zijn een voorstander van vrij koeverkeer en meer data. De melkrobot heeft daar veel potentie, net als de voerrobot. Waar we hier groot mee zijn geworden, brengen we daar aan de man, niet de Lely Sphere of de Orbiter.'

Waar staat het hoofdkantoor over tien jaar?

'Alexander van der Lely, zoon van een van de oprichters en voorzitter van de raad van commissarissen, stelde vandaag dat hij zich af en toe afvraagt of een vestigingsplaats als Nederland wel goed is voor een familiebedrijf als Lely. Over vijf jaar zitten we nog wel hier. Maar daarna? Ik weet het niet. Het is op dit moment niet gemakkelijk om een agrarisch bedrijf te moeten leiden in Nederland.

'Verder gaat een steeds kleiner deel van de totale afzet naar ons eigen land. Het buitenland wordt belangrijker. Daarbij heeft Lely ook veel engineers nodig. Je kunt geen krant openslaan of de boeren worden door het slijk gehaald. Wil je als engineer werken voor een bedrijf waarvan de klant in een negatief daglicht wordt gezet? Dat is voor ons echt lastig en het wordt ons ook steeds lastiger gemaakt.'