Voormalig varkensbedrijf is nu aquaponicsboerderij
Een voormalig varkensbedrijf in het Brabantse Sint-Oedenrode is omgetoverd tot aquaponicsboerderij. Waar eerst varkens stonden, groeien nu planten zoals sla en kruiden op mest van vissen.
Aquaponics is een systeem dat hydrocultuur – planten kweken op water – en aquacultuur – waterdieren kweken – combineert in een ecologisch evenwicht. De vissen leveren de nodige voedingsstoffen voor de plantengroei en de plantenwortels filteren het water voor de vissen.
Een aquaponicssysteem heeft veel voordelen boven plantengroei in de vollegrond. Planten, zoals sla en kruiden, drijven op plateaus in water dat wordt bemest door vissen die in andere bassins zwemmen. Bacteriële filters werken de uitwerpselen van de vissen om tot mest. Het watergebruik is 90 procent lager dan bij teelt in de vollegrond, terwijl de opbrengst 7,5 keer hoger is per vierkant meter.
Circulair systeem
Bij achttien oude mestputten is de productie 400.000 kroppen sla, oftewel 68 ton. Het systeem werkt circulair, zonder kunstmest, antibiotica of gewasbeschermingsmiddelen. Er gaat alleen water, voer en speciaal kunstlicht in. De planten en de vissen, meestal forellen, zijn voor de verkoop. Het stroomverbruik is 6 kilowattuur per kilo sla. Met de huidige stroomprijzen is dat te hoog om winst te kunnen maken. Een combinatie met zonnepanelen wordt onderzocht.
De aquaponicsboerderij is vrijdag geopend. 'Als eerste in Europa in een lege varkensstal en misschien in de hele wereld', zegt aquaponicsondernemer en mede-initiatiefnemer Jos Hakkennes. Twee jaar lang heeft hij samen met Ton van Duijnhoven en met hulp van de HAS in Den Bosch getest wat het beste werkte. Uiteindelijk bleken ze de oude mestputten te moeten bekleden met EPDM-vijverfolie. Tegen lekkages, maar ook om te voorkomen dat oude mestkristallen het water vervuilden.
Een aquaponicsboerderij is bij uitstek een locatie om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt weer in contact te brengen met regulier werk. Het is prikkelarm en overzichtelijk werk. Vandaar dat Hakkenes en Van Duijnhoven samen met Labyrint Zorg & Werk in Sint-Oedenrode een begeleidingsplan hebben gemaakt om cliënten te begeleiden op de boerderij. Ze kijken ook of ze met horeca, evenementen of bedrijfsbijeenkomsten extra inkomsten kunnen genereren.
